Zaproszenie na uroczystości pogrzebowe 14 żołnierzy Wojska Polskiego zamordowanych w lipcu 1946 r. przez szowinistów ukraińskich – Jawornik Ruski, 29 lipca 2022
W 2015 r. Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Rzeszowie otrzymała informacje od mieszkańców Jawornika Ruskiego, że w okolicznych lasach mogą być szczątki uprowadzonych i zamordowanych przez UPA mieszkańców pobliskiej Pawłokomy, Prokurator OKŚZpNP w Rzeszowie i pracownicy IPN zaczęli przeszukiwać wskazany teren. Odnalezione szczątki, to nie prochy mieszkańców Pawłokomy, tylko 14 żołnierzy oddziału manewrowego 28 pułku piechoty WP z Przemyśla pod dowództwem ppłk. Wygnańskiego. Szczątki znaleziono w miejscu prawdopodobnej egzekucji. Była to forma bunkra ziemnego. Polscy żołnierze zostali zastrzeleni nad jamą, wrzuceni i zasypani.
Żołnierze ci zostali pojmani 24 lipca 1946 r. w czasie potyczki z UPA w Jaworniku Ruskim na rozkaz dowódcy sotni Włodzimierza Szczygielskiego ps. „Burłaka” i przekazani żandarmerii pod dowództwem Mychajło Dudy ps. „Hromenko”. Po prawdopodobnie brutalnym przesłuchaniu, gdyż podczas śledztwa stwierdzono ślady pobicia, m.in. złamanie podstawy czaszki, zostali zastrzeleni. Śledztwo zostało wszczęte w 2015 r. po przeprowadzonych oględzinach szczątków. Natomiast szczątki podjęto z ziemi 18 lipca 2016 r. Byli to w większości młodzi żołnierze pochodzący z różnych części Polski, wcieleni do służby zasadniczej i wysłani do Polski południowo-wschodniej, gdzie toczyły się walki z nacjonalistami ukraińskimi. W jamie w okolicach Jawornika Ruskiego znaleziono szczątki dowódcy kompanii moździerzy por. Tadeusza Wienca i 13 podoficerów i szeregowców.
Te osoby miały, po wspomnianej potyczce z UPA, status zaginionych. Dopiero po dokonaniu ekshumacji i podjętych przez pracowników IPN Oddział w Rzeszowie kwerendach stwierdzono, że to są właśnie te zaginione osoby. Siedem osób spośród tych czternastu zidentyfikowano na podstawie pobranego od rodzin materiału genetycznego.
Po 76 latach od tej zbrodni Instytut Pamięci Narodowej „Wraca po Swoich” i zaprasza na uroczystości pogrzebowe, które odbędą się 29 lipca 2022 r. Rozpoczną się Mszą świętą o godz. 11:00 w kościele pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Jaworniku Ruskim, po której nastąpi pochówek na cmentarzu komunalnym w Jaworniku Ruskim. Szczątki 14 odnalezionych żołnierzy Wojska Polskiego spoczną w kwaterze obok kwatery żołnierzy poległych w 1939 roku.
Kwatera będzie miała status grobu wojennego.
- śp. kpr. JÓZEF BEDNARCZYK
- śp. strz. FELIKS ŻYTO
- śp. st. strz. FELIKS GOŁĘBOWSKI
- śp. kpr. JÓZEF KANCLERZ
- śp. strz. TADEUSZ KĘSY
- śp. strz. TADEUSZ KIESZKOWSKI
- śp. strz. STANISŁAW LEWANDOWSKI
- śp. strz. KAZIMIERZ PAWŁOWSKI
- śp. st. strz. JÓZEF SZTUKIEL
- śp. kpr. MIECZYSŁAW SZYMCZAK
- śp. strz. ROMAN TRUKAWKA
- śp. por. TADEUSZ WIENC
- śp. strz. JERZY ZYCH
Organizatorami uroczystości są:
- Dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, dr hab. Dariusz Iwaneczko,
- Dowódca 21. Brygady Strzelców Podhalańskich, gen. bryg. Dariusz Lewandowski,
- Wójt Gminy Bircza Grzegorz Gągola.
Budowę grobu sfinansował Instytut Pamięci Narodowej.
22 lipca 2022 r. w Belwederze ogłoszono nazwiska ofiar zbrodni nazistowskich i komunistycznych oraz czystek etnicznych, których szczątki zostały odnalezione i zidentyfikowane przez IPN. Wśród nich były nazwiska odnalezionych i zidentyfikowanych szkieletów zamordowanych żołnierzy 28 pułku piechoty WP w Jaworniku Ruskim.
Identyfikacje ofiar totalitaryzmów. Sylwetki zidentyfikowanych - lipiec 2022 rok. Powracamy Po Swoich.
Jak dojechać na miejsce uroczystości pogrzebowe 14 żołnierzy Wojska Polskiego zamordowanych w lipcu 1946 r. przez szowinistów ukraińskich - Kościół pw. św. Apostołów Piotra I Pawła oraz cmentarz komunalny w Jaworniku Ruskim.
Więcej o tej tragedii – Jawornik Ruski 1946
Zbrodnia dokonana w lipcu 1946 roku w Jaworniku Ruskim przez zbrodniarzy z UPA na Żołnierzach Wojska Polskiego [w Prawo.PL]
Relacja z uroczystości pogrzebowych w Jaworniku Ruskim
/Letheko/