Kaliber 30 mm, podwójne, szybkostrzelne, samobieżne działo przeciwlotnicze Praga PLDvK 53/59, nazywane potocznie "Jaszczurką"  (jez. czeski -"Ještěrka") było produkowane w Czechosłowacji i używane głównie przez Czechosłowacką Armię.

Podwozie podwójnego szybkostrzelnego działa przeciwlotniczego Praga PLDvK 53/59 kaliber 30 mm było produkowane w latach 1959–1978 w zakładach  Praga w Pradze na Letnianach oraz fabryce lokomotyw Skoda w Pilznie. Zakłady Říjnové Revoluce Vsetín wykonywały działko i jego osprzęt a zakłady K. J. Vorošilova Dubnica, montaż końcowy. Szybkostrzelne działo było zamontowane na opancerzonym  podwoziu samochodu terenowego Praga V3S 6 x 6, działo wzór 53/59 było zmodernizowaną wersją podwójnego działka szybkostrzelnego wzór 53, będącego z kolei rozwinięciem konstrukcji działek przeciwlotniczych zamawianych przez niemiecki Wermacht w czasach II Wojny Światowej. Prototyp PLDvK 53/59 został zaprezentowany 31.01.1959 

Oprócz armii czechosłowackiej działo było użytkowane przez armie Jugosławii, Iraku i Libii. Do roku 1969 wyprodukowano 761 egzemplarzy, inne źródła podają także całkowitą ilość do końca produkcji na około 900 sztuk.

W latach 1991 - 1995 "Jaszczurki" brały czynny udział w wojnie na Bałkanach. W latach 2003 - 2005 armia czeska wycofała je całkowicie ze służby.

Dane techniczne:

• Obsługa: 5 osób (dowódca, celowniczy, kierowca, 2 ładowniczych)
• Podwozie: Praga V3S (6×6)
• Masa bojowa 10,3 t
• Waga działka:1750 kg
• Typ działka: zmodernizowane wzór 53
• Długość: 6 920 mm
• Szerokość: 2 345 mm
• Wysokość: 2 950 mm
• Prześwit: 400 mm
• Moc silnika: 81 kW
• Przelicznik mocy: 7,8 kW/t
• Maksymalna szybkość: 60 km/h
• Maksymalna szybkość w terenie: 20 km/h
• Maksymalny zasięg: 500 km
• Zdolność pokonania progu: 0,7 m
• Zdolność brodzenia: 0,8 m
• Przednia wysokość: 0,46 m
• Maksymalny kąt wejścia: 60 %
• Maksymalny kąt boczny: 30 %
• Uzbrojenie: 2 × działo 30 mm
• Ilość amunicji: 800 pocisków (400 podajnik + 400, zapas w 10 pojemnikach po 40 pocisków)
• Szybkostrzelność maksymalna 400-500 pocisków/min
• Szybkostrzelność praktyczna: 150 pocisków/min
• Prędkość początkowa pocisku: 1 000 m/s
• Skuteczność : do celów powietrznych o prędkości nie większej niż 1000 km/h
• Kąt strzału: -10 do + 85 ° / 360°
• Długość lufy: 2357 mm
• Waga naboju:1,14 kg
• Waga pocisku: 0,435 kg
• Zasięg naziemny: 3000 m/ wprost 2000 m
• Zasięg na wysokość: 3 000 m
• Silnik: Tatra – typ T 912, rzędowy, chłodzony powietrzem, diesel 
• Moc: 72 kW (98 KM)
• Zużycie paliwa: 32 l/100 km
• Pancerz czołowy: 10 mm
• Pancerz boczny: 6 mm
• Radiostacja: VXW 100, zasięg 3 - 10 km w późniejszym czasie typu - RF 10 
• Działo można było zdjąć z podwozia i używać stacjonarnie.
  

   

Zmodernizowana wersja nosiła oznaczenie: wzór 61/30.

Zdjęcia Letheko oraz Wikimedia Commons

Film Czeskiego Instytutu Historycznego

PRAGA PLDVK wzór 53/59 podczas walka na Bałkanach 1991-1999.

Amunicja stosowana do działka PLDvK 53/59  30-JNhSv-PLdvK 53 30-JPNhSv-PLdvK 53 30-JPZSv-PLdvK 53  30-JFSv-PLdvK 53

To zestawienie Was zaskoczy - Czechosłowacja do 1989 roku była pancerną potęgą. Czołgi - 4500 sztuk, transportery opancerzone - 4900 sztuk, działa - 4100 sztuk.

Zdecydowana większość tego uzbrojenia jednak nie poszła do hut na tzw. żyletki. Do dnia dzisiejszego jest remontowana, modernizowana a następnie sprzedawana do krajów afrykańskich i południowoamerykańskich.

Źródła

1. Aleksandr Radič - Srbské "Pragy" se vracejí do služby; ATM 01/2017; ISSN: 1802-4823
2. Prehľad delostreleckého, mínometného a špeciálneho streliva, diel II ( delostrelecké strelivo pre protilietadlové zbrane ) - predpis ČSĽA, Praha 1963
3. Forum Valka.cz