Dwór w Pogwizdowie.
Na przełomie XIV i XV wieku właścicielami Pogwizdowa byli Więcław i Piotr z Marcinkowic, którzy odsprzedają tę wieś Janowi z Bejsc za 600 grzywien. Bracia Jan i Mikołaj (Bescy) odsprzedają Pogwizdów i Marcinkowice Mikołajowi ze Słupowa.W 1423 roku Władysław Jagiellończyk na prośbę Niemierzy, kustosza kolegiaty Św. Floriana i Mikołaja z Marcinkowic (dawniej ze Słupowa?) przenosi ich wsie Pogwizdów i Marcinkowice z prawa polskiego na prawo niemieckie średzkie.
W 1440 roku Mikołaj potwierdza sprzedaż Pogwizdowa i Marcinkowic Piotrowi Pieniążkowi. W 1496 roku bracia Jan i Leonard Pieniążkowie z Marcinowic zastawiają za 300 florenów węgierskich u Marcina Probołowskiego Marcinowice i Pogwizdów z dworami, zwanymi Białe Dwory.
Przed 1517 rokiem właścicielką Pogwizdowa zostaje Jadwiga, wdowa po Leonardzie Pieniążku. W 1552 roku, po podziale dóbr po zmarłym Janie z Tęczyna (+1541), wojewodzie sandomierskim pomiędzy jego córkami Zofią Ostrorogową i Katarzyną Bonerową, Katarzynie przypadł między innymi Książ Wielki oraz Marcinkowice z folwarkiem Pogwizdów.
W 1581 roku wieś Pogwizdów znajduje się w parafii Uniejów, i stanowi własność Małoszowskiego. Miała ona 3,5 łana kmiecego i 1 zagrodę na karczmisku.
Między rokiem 1581 a 1601 Pogwizdów przechodzi w ręce Piotra Gonzaga-Myszkowskiego.
W 1601 roku Sejm zezwolił na utworzenie z dóbr braci Myszkowskich ordynacji. Piotr Myszkowski był wojewodą ruskim, Zygmunt Myszkowski natomiast kasztelanem wojnickim i kanclerzem wielkim koronnym.
Według aktu erekcyjnego z 1603 roku w skład ordynacji weszły między innymi zamek Mirów, Książ Wielki z folwarkiem, Pogwizdów i Marcinkowice z folwarkiem. Na początku XVIII wieku Pogwizdów wraz z Kluczem Kępskim przechodzi w ręce rodu Wielopolskich.
W 1827 roku w Pogwizdowie jest 12 domów i 67 mieszkańców; w 1869 roku folwark Pogwizdów został oddzielony od dóbr Kępie. Na przełomie XIX i XX wieku zajmował obszar 621 mórg, w tym między innymi 426 mórg gruntów ornych i ogrodów oraz 143 morgi lasu; 20 budynków, w tym 5 murowanych i 15 drewnianych. Istniejący obecnie dwór w Pogwizdowie został wzniesiony około 1880 roku. Wcześniejszy mały dwór, nazywany folwarkiem wybudowano około 1766 roku. Był to budynek wykonany z drewna sosnowego o konstrukcji zrębowej.
W tabelach prestacyjnych z 1846 roku jako właściciela Kępia, Pogwizdowa, Staszyna, Marcinkowic i Przysieki wskazano Tadeusza Bocheńskiego. Ponadto jak wynika z treści ogłoszenia w kieleckiej prasie, w 1862 roku na skutek wyroków Trybunału Cywilnego Guberni Radomskiej w Kielcach, dobra ziemskie Kępie z folwarkiem i wsią Pogwizdów, folwarkiem i wsią Marcinkowice, osadą młynarską Staszyn z folwarkiem Florentynów wystawione zostały do sprzedaży w drodze licytacji. Jako właścicieli wskazano: Teodorę Humnicką i Zygmunta Humnickiego oraz Henryka i Marię Błeszyńskich (rodzeństwo). Można się domyślać, że był to podział spadku po Wiktorze Błeszyńskim.
W 1867 roku jako właściciela Pogwizdowa i Marcinkowic wskazywano Henryka Szańkowskiego. W późniejszym okresie właścicielem Pogwizdowa zostaje Wacław Gołembowski, od którego po pewnym czasie dzierżawi go siostrzeniec Jerzy Grodziecki.
W 1917 roku Jerzy Grodziecki wymieniany jest już jako kolejny właściciel. W powstaniu warszawskim w 1944 roku ginie syn właściciela Pogwizdowa, ppor. Wacław Grodziecki, po 70. latach, w lutym 2014 roku umiera w Warszawie siostra Wacława, Halina Grabarczyk.
Ciekawą postacią związaną z Pogwizdowem był generał Leon Zawistowski, mąż Stefanii Grodzieckiej, siostry ministra Bolesława Grodzieckiego - kawaler Orderu Virtuti Militari, czterokrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych.
Dwór w Pogwizdowie. Fotografia ze zbioru Elżbiety Byliny.
Jerzy Grodziecki podczas podróży statkiem. Fotografia ze zbioru Elżbiety Byliny.
Maria Grodziecka z Domaniewskich. Fotografia ze zbioru Elżbiety Byliny.
Bolesław Szańkowski
W 1873 roku w Pogwizdowie urodził się Bolesław Szańkowski, sławny malarz portrecista koronowanych głów, uczeń Jana Matejki. Bolesław był synem dziedzica Pogwizdowa, Henryka Szańkowskiego i jego żony Teodory z Wężyków. Rodzicami chrzestnymi byli Zygmunt Szańkowski i Konstancja Szańkowska. Ślub Henryka i Teodory miał miejsce w Dąbiu w 1867 roku, i już wtedy wobec Henryka używano określenia "dziedzic dóbr ziemskich Pogwizdów i Marcinkowice". Teodora Wężyk była córką Michała i Konstancji Locci de Raimundi h. Lew, dziedziców dóbr Karszew i Tarnówka Wiesiołowska.
Bolesław Szańkowski, popularny malarz-portrecista, studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych (1891-1894), w Akademii monachijskiej u Johanna C. Hertericha (1894) oraz w Académie Colarrosi i Académie Julian w Paryżu (1896-1898). W 1912 roku zamieszkał na stałe w Monachium, skąd wielokrotnie wyjeżdżał do Francji, Belgii, Anglii i Szkocji, Stanów Zjednoczonych.
Ceniony portrecista, malował wiele reprezentacyjnych portretów osób z arystokracji oraz europejskich rodzin panujących. Portretował, m.in. Ignacego Paderewskiego, księżnę Daisy von Pless, Radziwiłłów, Potockich, cara Mikołaja II, cesarza Wilhelma II i rodzinę cesarską w Berlinie oraz króla Karola i rodzinę królewską w Rumunii.
Chętnie malował idealizowane portrety pięknych i wytwornych dam oraz, bardziej kameralne, wdzięczne portrety dziecięce, wielokrotnie portretując także swoje córki - Adę i Helenę.
Na paryskim Salonie w 1900 roku uzyskał mention honorable za obraz Portret oficera. Brał udział w wielu wystawach w Niemczech i Austrii; często nadsyłał obrazy na wystawy krajowe; w 1928 i 1939 miał duże wystawy indywidualne w warszawskiej Zachęcie.
Zmarł w Tegernsee w Niemczech w 1953 roku. Zadziwiające, że nie zachował się jego grób.
Rys biograficzny Bolesława Szańkowskiego za: http://www.agraart.pl/nowe/artists/szankowski-boleslaw-polska-agra-art-aukcje-obrazy-antyki.html
Hrabina Halina Rzewuska. Obraz Bolesława Szańkowskiego. Zbiory NAC.
Żona i córki Bolesława Szańkowskiego.
Autor: Mirosław Pogoń Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. materiał pierwotnie publikowany na witrynie Miechowski Kuferek
Wykorzystując materiały z zasobu Dwory i pałace Ziemi Miechowskiej należy powołać się na źródło: